تمرینات پیشرفتۀ یوگا دروس اصلی
درس 160 پرسش و پاسخ - ناراحتی بیش از حد با مراقبه - چه باید کرد؟
نویسنده: یوگانی
تاریخ: جمعه 9 آوریل 2004 ساعت 11:25 بعد از ظهر
* به خوانندگان جدید توصیه می شود که خواندن مطالب را از ابتدای بایگانی دروس (درس اول، "این بحث برای چیست؟") آغاز نمایند. چرا که دروس قبل، پیشنیازی برای این درس محسوب می شوند.
پرسش: پس از 5 الی 7 دقیقه از گذشت مراقبه، رنگ هایی مثل: نارنجی، زرد، سبز و آبی تیره بشکل نورهایی درخشان در پیش چشمانم ظاهر میشوند. آنها برای یکی دو دقیقه باقی مانده و سپس با سردردی که میگیرم امکان ادامۀ مراقبه را از دست میدهم. در حالیکه سرم بسیار سنگین است از مراقبه برخاسته و میخوابم. شب ها وقتی پس از مراقبه به خواب میروم، رویاهای بسیار خشونت آمیزی میبینم. مثل: زنی که به او تجاوز شده و از این قبیل خواب هایی که در آن اعمال مخرب و آسیب زا رخ میدهد. احساس واقعاً ترسناکی است. این گونه خواب ها و تجارب هیچگاه برای من رخ نداده بود. من روزها مراقبه نمیکنم و چنین خواب هایی هم نمیبینم. بسیار علاقمندم که به مراقبۀ خود ادامه داده و آن را پیش برم اما چنین تجاربی مانع میشوند. از توصیۀ شما متشکر و سپاسگذارم.
پاسخ: ممنون از شما برای ارسال این سوال و به اشتراک گذاری آن.
شما از جمله معدود افرادی هستید که نسبت به مراقبه بسیار حساس اند. افرادی که انسدادهای عصبی در آنها فقط با اندکی تمرین، در مقادیر و سرعت بسیار آزاد شده و به سطح می آیند.
در واقع آنچه که شما باید انجام دهید، یافتن تعادل صحیحِ تمرینی برای خودتان است. از طریق تمرین متعادل (نه افراطی) انسدادها اجازه خواهند یافت تا بجای تداومِ پس از مراقبه در حین خودِ مراقبه از میان بروند. یافتن این تعادل مستلزم امتحانِ یکسری جنبه های مختلف خواهد بود. اگر مصمم به این کار هستید شما قادر خواهید بود که با کار و تمرین و بطور تدریجی بدان دست یابیید. در زیر چند پیشنهاد ارائه میشود. آنها را آزادانه آزمایش کنید تا به یک روال ثابت و خوشایند دست یابیید.
ابتدا برای چند روز 10 دقیقه مراقبه آن هم فقط در زمان صبح و قبل از صبحانه را امتحان کنید. پس از آن برای 5 تا 10 دقیقه (یا حتی بیشتر اگر احساس پریشانی داشتید) دراز بکشید. اختصاص دادن زمان کافی قبل از "بیرون آمدن" از مراقبه بسیار مهم است. بخصوص اگر مقادیر بسیاری از انسداد در طول مراقبه رها شده باشد. ببینید آیا میتوانید فقط ده دقیقه مراقبۀ صبحگاهی و استراحت پس از آن را بصورت یک روال راحت و هر روزه ادامه دهید. اگر توانستید آنگاه تلاش کنید تا در زمان اوائل غروب نیز 10 دقیقۀ دیگر مراقبه کنید. (زمان قبل از شام نه نزدیک زمان خواب).
اگر احساسات قوی یا سردرد در مراقبه ظاهر شد، مانترا را متوقف کرده و فقط بنشینید و اجازه دهید تا توجه شما به آسانی معطوفِ این احساسات گردد. انسدادها در حال ذوب شدن هستند، توجه کردن آسان و بدون مانترا به آنها، کمک خواهد کرد تا از میان بروند. اگر همانطور که ذکر کردید این احساسات بیش از حد بودند، دراز کشیده و به آسانی اجازه دهید تا توجه شما بسمت این احساسات کشیده شود. اصلا با زور و اجبار به آنها توجه نکنید. فقط با آنها راحت باشید. سعی کنید تا این احساسات فروکش نکرده اند از جا بر نخیزید. آنگاه شما در خواهید یافت که فرآیندِ از میان رفتن انسدادها کامل شده است. بیشتر از زمان اختصاص یافته و شخصیِ خود مراقبه نکنید. این شامل زمانی که صرف افکار، احساسات و غیره میشود نیز هست. یعنی هر چیزی که در زمان اختصاص یافته (در این مورد 10 دقیقه) رخ دهد بخشی از مراقبه به حساب می آید.
اطمینان یابید که از فعالیت خوبی در حین روز و در طول شب، یعنی پس از مراقبه برخوردارید. مهم این است که پالایش ایجاد شده در سلسلۀ اعصاب به تثبیت برسد. با مردم باشید، پیاده روی و فعالیت های خانوادگی کنید و به انجام کار خلاقانه و یا خدمت در هر کجا که قلباً میل دارید بپردازید.
درست قبل از خواب مراقبه نکنید. همیشه قبل از انجام فعالیت های خود مراقبه کنید.
اگر شما 10 دقیقه مراقبۀ دوبار در روز را به خوبی و ثبات به انجام رسانده و در حین فعالیت های روزانه و شامگاهی (و همچنین در خواب) از احساس خوبی برخوردارید، آنگاه زمان 15 دقیقه مراقبه و دوبار در روز را امتحان کنید. اگر پس از چند هفته تا چند ماه این روال نیز به خوبی پیش رفت، 20 دقیقه را امتحان کنید. در صورتیکه احساس ناراحتی داشته و حس کردید این زمانِ مراقبۀ زیادی است، آنگاه به آخرین سطحی که در آن راحت بودید بازگشته و برای مدتی در آن سطح باقی بمانید.
خودگامیِ همسو با تجارب، آن چیزی است که شما باید انجام دهید. این کلید موفقیت دراز مدت در همۀ تمارین است. یعنی یافتن یک تمرین روزانۀ ثباتمند و تداوم آن در طول ماه ها و سال های بسیار.
مورد دیگری که شما میتوانید امتحان کنید میزانی از تنفس ستون مهره ایِ سبک قبل از مراقبه است. (بمدت 5 دقیقه یا بیشتر). به همان ترتیبی که در دروس عنوان شده است. امری که میتواند به داشتن مراقبه ای دلپذیر و آرام یاری کند. تنفس ستون مهره ای تمرین بسیار خوبی برای تعادل بخشی به انرژی های سرکشِ سیستم عصبی بوده و ذهن و احساسات را توازن میبخشد. نهایتاً نیز شما میتوانید برخی از آساناهای سبُک (کشش و خمش ها) را امتحان کرده و آنها را قبل از تنفس ستون مهره ای و مراقبه بمدت 5 تا 10 دقیقه انجام دهید. شاید در این مرحله، تنفس ستون مهره ای به تنهایی برای شما یاریگر باشد و کفایت کند. شاید نیز فقط آساناها را لازم داشته و یا شاید هر دو را بتوانید در روال تمرینی خود بگنجانید. شاید نیز هیچکدام. شما فقط با امتحان کردن این روش ها، به روال ایمن و شخصی خود در تمارین پی خواهید برد.
ممکن است نیاز داشته باشید که برای یک یا دوبار در روز بدون انجام مراقبه فقط به آساناها و تنفس ستون مهره ای بپردازید و یا حتی فقط آساناها را بدون تنفس ستون مهره ای و مراقبه انجام دهید. مدت زمانی با تداوم چنین روالی از تمرین، انسدادهای سلسلۀ اعصاب شما تا حدی زدوده میشوند. بدین ترتیب بعدا شما میتوانید که به افزودن مراقبه و تمرین آن اقدام نمائید. هرکجا که اراده و اشتیاقی باشد، راهی نیز پدیدار خواهد شد.
این موارد گزینه هایی بودند که شما میتوانید برای نیل به روال ثابت و خوشایندی از تمارین، ملاحظه کنید. امید دارم که به اوج موفقیت دست یابیید.
نکته: این پرسش و پاسخ در درس 200# ادامه یافته و نتایجِ مراحل ایجاد شده در خودگامی را با چالش هایی جدید مطرح میسازد.
استاد در درون شماست.
توجه: برای مباحث بیشتر در ارتباط با تمرین مراقبه به کتاب "مراقبۀ عمیق" مراجعه کنید.
دروس کلیدی