یک میلیارد دلار فقط یک حدس است. شاید هم بیشتر و یا کمتر باشد.

مورد مهم این است که یوگا نظر همگان را به خود جلب کرده و بسیار محبوب شده است. امری که فواید بسیار زیادی نیز در بر دارد. مهم نیست که کدام شاخه از یوگا در ابتدا مورد توجه بیشتری قرار گرفته باشد. همۀ شاخه های یوگا بهم مرتبط هستند. اگر شما به انجام آساناها میپردازید، نهایتا بسمت پرانایاما و مراقبه کشیده خواهید شد. اگر شما مراقبه میکنید، در نهایت بسمت آساناها کشیده خواهید شد. روال یوگا بدین گونه پیش میرود. سیستم اعصاب ما وقتی مورد خوبی ببیند آن را شناخته و تشخیص میدهد. کافیست اندکی سیستم اعصاب را بیدار کنید تا بیشتر (از شما) بخواهد. همۀ شاخه های یوگا در نهایت بسط و گسترش راههای طبیعی است که سیستم اعصاب ما را به روی تجربۀ الهی می گشایند. در حقیقت سیستم عصبی ماست که تعیین گرِ (نوعِ) تمرینات میشود نه عکس آن. تمرینات زمانیکه ما به آنها نیاز داشته باشیم راهشان را بسوی ما پیدا می کنند. اینکه چطور این امر رخ میدهد شگفت انگیز است. این قدرتِ باکتی است. زمانی فرا میرسد که همۀ تمرینات بشکل خود به خود گرد هم می آیند. ما فقط لازم است که اینجا و آنجا آنها را ترغیب کنیم. کمی باکتی برای قرار دادن ما در حالت ترغیب (به تمارین) کافیست. ببینید تا چه حد ساده است ؟

شگفت آور نیست که آساناهای یوگا تا این اندازه محبوب هستند. ما در دنیایی زندگی می کنیم که تجربۀ انسان اساسا مادی و جسمانی است. با این حال حواس ما به درون نیز کشیده میشوند، تا رسیدن به نقطه ای که تجربیات درونی بمراتب واقعی (یا واقعی تر) از تجربیات در دنیای بیرونی خواهند شد. بنابراین ما همیشه در جستجوی یک  راه حل فیزیکی (جسمانی) هستیم. آساناهای یوگا روندی را شروع میکنند که در طی آن ما از دنیای جسمانی به سمت تجربیات ظریفترِ انرژی الهی در سیستم اعصاب انتقال می یابیم. بهمین دلیل است که آساناها اینقدر آرام بخش هستند. کشش اصلی بسمت آنها بدین خاطر است. مردم برای وانهادگی و کسب میزانی از آرامش درونی به انجام آنها میپردازند. آساناهای یوگا بدین جهت بسیار خوب هستند. آنها همچنین جهت آماده کردن ذهن و بدن ما برای پرانایاما و مراقبه بسیار ثمر بخش هستند. ما در این دروس بدینگونه به آنها نگاه خواهیم کرد یعنی بعنوان نوعی آماده سازی و تدارک برای پرانایاما و مراقبه در روال روزانۀ تمرین.

در مورد حالت "آرام بخشی" آساناها استثنائاتی وجود دارد. این روزها شما می توانید به یک کلاس یوگای قدرتی یا یوگای ایروبیک رفته و یک تمرین خوب انجام دهید. این اشکالی ندارد. اگرچه انجام این کار درست قبل از مراقبه توصیه نمیشود. در این مورد ما به طریق دیگری عمل می کنیم یعنی داشتن فعالیت کمتر در سیستم اعصاب (قبل از مراقبه) نه فعالیتی بیشتر.

آساناها بمفهوم سنتی حرکاتی برای آرام نمودن سیستم اعصاب هستند. اما آنها در واقع حتی فراتر از آن عمل میکنند و در جهت تسهیل جریان پرانا در بدن بویژه سوشومنا یا عصب نخاعی طراحی شده اند. بدین ترتیب شما میتوانید ملاحظه کنید که آساناها یک تمهید و تدارک عالی برای پرانایاما و تنفس ستون مهره ای محسوب میشوند.

 آساناها بخشی از یک نظام گسترده تری از یوگا به نام هاتا یوگا (Hatha Yoga) هستند. نظام ها و سبک های دیگر یوگا نیز  آساناها را شامل می شوند. هیچکس مالک آنها نیست. در هاتا یوگا برخی تمرینات اضافه و تکمیلی وجود دارند که مستقیم تر حرکت پرانا در بدن را جهت میدهند. یک رسالۀ معنوی هندو به نام "هاتایوگا پرادیپیکا" Hatha Yoga Pradipika وجود دارد که بسمت اینگونه تمارین تکمیلی به پیش رفته است. آنها همچنین میتوانند در سایر سیستم ها نیز یافت شوند. برای مثال کوندالینی یوگا و تانترا یوگا نیز چنین تمریناتی را بکار میگیرند.

همۀ این مطالب باز میگردد به آنچه که در درس قبل در ارتباط با تعادل کوندالینی مطرح کردیم، یعنی پیوستن انرژیهای مذکر و مؤنث در سیستم اعصاب یا پیوستن شیوا و شاکتی. هاتا یوگا بمعنی "پیوند خورشید و ماه" یا انرژیهای مذکر و مؤنث. ما در هر سبک و سنتی نیز که باشیم در واقع بسمت چنین موضوعی در تکاپو هستیم چراکه این یک ویژگیِ ذاتی در سیستم اعصاب انسان است. تائویست ها به آن یین و یانگ می گویند. مسیحیان آن را روح القدس (یا روح) و خدای پدر می نامند. مسیحیتِ مردسالار تلاش کرده است تا روح القدس (جنبۀ زنانه) را در مفهوم دوجنسیتی ارائه کند. اما مهم نیست که آنها چه میگویند. این امر ماهیت الهۀ درونی ما را تغییر نمی دهد.

بین آساناها و بسیاری از تمرینات پیشرفته تر هاتا یوگا نوعی اشتراک وجود دارد. برخی از این تمرینات پیشرفتۀ یوگا نام "آسانا" به خود گرفته اند در حالیکه بقیۀ آنها نام "مودرا" یا "باندا" را حمل میکنند. شما آنها را هر چه بنامید، آنها اساسا تمرینات فیزیکی هستند که حرکت پرانا و سرور آگاهی خالص در درون ما را تسهیل می کنند. ما قبلاً تا حدی در مورد بعضی از این روشها یعنی مولاباندا و شامباوی (مودرا) سخن گفتیم و به ارائۀ تمریناتی بیشتر در این رابطه نزدیک شده ایم.

اما ابتدا اجازه دهید کمی بیشتر در مورد آساناها صحبت کنیم. در این دروس ما قصد نداریم گسترۀ کاملی از آساناها را به شما آموزش دهیم. این کار نمیتواند عملی باشد. اگر شما در نزدیکی چند شهر کوچک و بزرگ زندگی می کنید، از شانس خوبی برای همجواری با کارگاه آموزشی یوگا برخوردارید. اگر شما تاکنون چنین آموزشی نداشته اید، به پیش رفته و یک کلاس یوگا را بگذرانید. اگر شما خیلی مایل باشید، این کلاسها یک روال پایه از تمرین را برای انجام در منزل به شما ارائه خواهند داد. حدود پنج یا ده دقیقه آسانای ملایم قبل از پرانایاما و مراقبه، یک روش عالی برای شروع نشست شماست. اگر شما متمایل به انجام آساناها نیستید یا وقت ندارید، اشکالی ندارد. به مرورِ درس های "یافتنِ زمان" و "مدیریت زمان" بپردازید و به دروسی که در ارتباط با تداوم یک تمرین روزانۀ پرانایاما و مراقبه عنوان شد بازگردید. وقتیکه آساناها را به جدول برنامۀ خود اضافه می کنید، همین روند مشابه را در ارتباط با مدیریت های زمان بکار بگیرید. وقتی زمان کوتاه است آساناها در سلسله مراتب تمرین، آخرین هستند. اگر وقت فقط برای یک مورد دارید، معمولاً بهترین انتخاب مراقبه است. اگر برای دو مورد وقت دارید، پرانایاما و مراقبه انجام دهید. اگر زمان برای سه مورد دارید، آنگاه آساناها، پرانایاما و مراقبه را انجام دهید. البته این بدان معنی نیست که یک تمرین از تمرین دیگر بهتر است. ممکن است شما  بطور طبیعی مایل به انجام  آساناها باشید و پرانایاما و مراقبه را کنار گذارید. اشکالی ندارد. اگر شما در حال تجربۀ برخی بی تعادلی های کوندالینی هستید این امر ممکن است حتی ضروری باشد. آساناها می توانند به تلطیف جریانات درونی کمک کنند. اما اگر شما اصراری قوی به هیچیک از این تمارین نداشته و زمان نیز فقط برای یک مورد دارید، معمولا بهترین گزینه انجام مراقبه خواهد بود. مراقبه، عمیق ترین تمرین است. تمرینی که مستقیما ما را در تماس با سرور آگاهی خالص قرار میدهد.

اگرشما بنوعی در مکان دور افتاده ای زندگی می کنید و هیچ چیز در مورد آساناها نمیدانید و علاقمند به یادگیری هستید، کتابها و ویدئوهای خوب و فراوانی در مورد آساناهای یوگا وجود دارند که بکارگیریِ هر یک از آنها خوب خواهد بود. هدف ما در اینجا جستجو برای چند حرکت کششی و خمشیِ بسیار ساده، قبل از پرانایاما و مراقبۀ است. اگر شما بخواهید که بیشتر از پنج یا ده دقیقه آساناها را  انجام دهید، اشکالی ندارد. برخی افراد دوست دارند که آساناهای یوگا را (بشکل جدّی) انجام دهند. این امر میتواند پس از چندی به یک پایان در خود تبدیل شود. این هم اشکالی ندارد. هر نوع تمرینی که شما برای اجرا انتخاب میکنید، اطمینان یابیید که یک روال پابرجای روزانه را برقرار ساخته اید و میتوانید آن را بدون ناراحتی و فشار، حفظ کرده و ادامه دهید. اگر بعد از تمرینات و برای بقیۀ روز و شب احساس خوبی داشتید، شما درست در شرایط دقیق و صحیحی قرار دارید و آنگاه است که شما در بهترین وضعیت برای ملاحظۀ تمارین بیشترِ پیشرفتۀ یوگا و افزودن آنها به نشست های خویش در برخی برهه ها قرار دارید.

حال نگاهی خواهیم داشت به چندین تمرین پیشرفته و تکمیلیِ یوگا که برای تحریک جریان پرانا در بدن افزوده میشوند.

 

*(یادداشت مترجم: کتاب هاتا یوگا پرادیپیکا تاکنون به فارسی با دو ترجمه در ایران انتشار یافته است. هاتا یوگا پرادیپیکا/ ترجمۀ عبدالحمید موحدی نائینی و رضا رامَز/ انتشارات اژدهای طلایی --- پرتویی بر هاتا یوگا (دو جلد)/ ترجمۀ فرهاد صدارت/ انتشارات چیمِن).

 

استاد در درون شماست.

 

مطلب تکمیلی: از زمانیکه این دروس ارائه شدند و حتی قبل از آن، پیغام های بسیاری دریافت شد مبنی بر اینکه افراد چه آساناهایی باید انجام دهند؟ تمرین گران حتی در ارتباط با جزئیات زمانی (میزان دقیقه) وضعیت ها که باید در حین انجام به آنها توجه داشت و غیره سوال کرده بودند. با وجود هزاران مربی هاتا یوگا در اطراف دنیا و سیستم های بسیار زیاد تمرینی، قابلیت های کاربردی بی پایانی در این عرصه وجود دارند.

 

اگرچه مواردی هستند که ما میتوانیم به آساناهای مورد بحثِ اینجا اضافه کنیم. اما همانطور که میدانید رویکرد تمارین پیشرفتۀ یوگا در این سایت و در ارتباط با آساناها، بیشتر نوعی گرم کردن و آمادگی فرد برای ورود به نشست تمرینات تنفس ستون مهره ای، مراقبۀ عمیق و غیره است. بنابر این تمرکز اصلی ما در اینجا بر روی آساناها نیست. ضمن اینکه در هشت شاخۀ یوگای پاتانجالی، آساناها فقط یک شاخه یا یکی از کل هشت شاخۀ تمرینات یوگا بحساب می آیند. شما بعدا در ارتباط با این هشت شاخه، مطالب و تمرینات بیشتری را در دروس پیدا خواهید نمود.

 

تعداد زیادی از پیغام های نوآموزان مبتنی بر اینست که آساناها از چه سطحی باید آغاز شوند. مسلما این امر از خط آغاز و با آساناهای پایه آغاز میشود و حداقل میتواند تا زمانیکه به یک کلاس مراجعه کنید یاریگر شما باشد. اجازه دهید آن را "بستۀ راهنمای آغاز گر آساناها" بنامیم. این حداقلی است که ما میتوانیم در زمینۀ آساناها انجام داده و بسیار ساده خواهد بود. ( انجام کامل همین حرکات معرفی شده شاید برای نوآموزانِ آسانا مشکل باشد. در هر حال یوگانی همین مجموعه از آساناهای معرفی شده در کتاب را برای پیشرفت در برنامۀ جامع تمرینی AYP کافی میداند - مترجم)

 

توجه : برای ملاحظۀ جزئیات و شرح مصوّرِ آغاز یک روال آسانا به کتاب " آساناها، مودراها و بانداها " مراجعه کنید. در این کتاب اطلاعات تکمیلی در ارتباط با این درس ارائه شده که شامل یک "بستۀ راهنمای آغاز گر آسانا"  است که 14 وضعیت یوگا را پوشش میدهد. برای تمرین گرانِ پر مشغله یک "بستۀ راهنمای آساناهای کوتاه و موثر" فراهم شده که وضعیت های اساسی که میتوان در هرکجا و طی چند دقیقه به اجرا رساند را ارائه کرده است.

بعدی | قبلی